Nezavisni univerzitet Banja Luka je osnovan 2005. godine kao visokoškolska ustanova sa nazivom Fakultet za drušvene i političke nauke, a 2007. godine proširuje se i registruje u Univerzitet. U sklopu Univerziteta postoji sedam organizacionih jedinica: Fakultet za političke nauke, Pedagoški fakultet, Ekonomski fakultet, Fakultet za informatiku, Fakultet za ekologiju. Fakultet za bezbijednost i zaštitu i Fakultet lijepih umjetnosti.
Ciljevi i principi obrazovanja na NUBL-u su ostvarenje, unapređenje i razvijanje znanja, nauke i kulture, razvijanje međunarodne saradnje u sticanju i unapređivanju naučnih saznanja.
Poseban kvalitet savremenog koncepta dodiplomskog obrazovanja na NUBL-u zasnovan je na obaveznim principima na kojima se uspostavlja jedinstven evropski prostor visokog obrazovanja, utvrđenim u deklaracijama iz Bolonje i Lisabona.
Znanje je postalo najznačajniji resurs ekonomskog života. Primat u poslovnom uspjehu ne omogućavaju ni prirodni resursi, ni savremene mašine, čak ni finansijski kapital. Uloga NUBL-a je da razvija kreativnost studenata, da ih obrazuje u stručnjake sposobne za rješavanje konkretnih problema, jer u našem sistemu vrijednosti ljudi su na prvom mjestu, prije svega naši studenti. Zbog njih i njihove budućnosti smo tu.
Znanje koje im je potrebno prenijeti zahtijeva vrhunske profesore, predavače i saradnike. Univerzitet vodi računa o selekciji, profesionalnom razvoju i usavršavanju svakog zaposlenog. Nastava je podržana sa najsavremenijom informacionom i audio-vizuelnom tehnologijom, što studentima olakšava prihvatanje novog znanja, ali i posao predavačima. U procesu razvoja budućih kadrova značajnu ulogu imaju i naši poslovni partneri iz okruženja – stručnjaci iz prakse su najuspješniji eksperti i stalni su gosti predavači na našem Univerzitetu. Studenti imaju priliku da kroz praktične primjere stiču i provjeravaju svoja znanja. Zato, ako je jednom riječju potrebno iskazati suštinu našeg posla, onda je to razvoj znanja, odnosa, ljudi.
Odatle proističe i misija NUBL-a:
Povezivanjem naučno-istraživačkog rada, umjetničkog stvaralaštva, obrazovanja, nauke, struke i umjetnosti, realizacijom postojećih i novih studijskih programa, osposobiti studente za obavljanje poslova u globalnom i tehnološki visoko razvijenom okruženju, koji zahtijevaju stalno sticanje i razvijanje novih znanja, inicijativnost i inovativnost, preduzetničku sposobnost, sposobnost donošenja odluka u nedostatku vremena, sposobnost rada u uslovima različitosti, u svrhu postizanja individualnih, univerzitetskih i društvenih interesa.
Strategijski cilj naučno – istraživačkog rada je ojačati ulogu Univerziteta na nacionalnom i međunarodnom nivou podizanjem kvaliteta istraživanja, učešćem u značajnim nacionalnim i međunarodnim naučno – istraživačkim i istraživačko-razvojnim projektima, te ostvariti naučnu izvrsnost, prepoznatljivosti i priznatost Univerziteta i njegovih fakulteta.
Nezavisni univerzitet je potpisnik sporazuma o saradnji sa brojnim visokoškolskim ustanovama sa osnovnim ciljem da se osigurа širenje i rаzmjenа obrаzovnog i nаučnog iskustvа, sа nаglаskom nа dаlji rаzvoj i unаpređenje znаnjа i sticаnje vještinа studenаtа i nаstаvnog osobljа kаko bi se omogućilo uspješno vođenje procesа reformi visokog obrаzovаnjа i integrisаnje ovih visokoškolskih ustаnovа u evropski obrаzovni sistem.
Nezavisnom univerzitetu Banja Luka je potvrđen standard kvaliteta rada Rješenjem o Akreditaciji, izdatim od strane Agencije za akreditaciju visokoškolskih ustanova RS-a.